ABD SEÇİMİNDEN ÇIKARILACAK NOTLAR
• Kutuplaştırma yönteminin Dünya'nın herhangi bir seçmeninde karşılığı var.
• Kutuplaştıranlar ne kadar kutuplaştırırsa kutuplaştırsınlar; eğer ülkede demokrasi kültürünün geçmişi varsa, kutuplaştıran lider bir şekilde sandıkta alt edilebiliyor.
• Kuıtuplaştırma kutuplaştıran tarafa aşırı fayda sağladığı gibi karşı tarafın sandık motivasyonunu ve karşı bloklaşmayı da tetiklediğinden ortadan ikiye bölünmüş bir tablo ile karşı karşıya kalınabiliyor ve kutuplaştıran kıl payı (ucu ucuna da olsa) karşı taraftaki bloklaşmanın etkisi ve bunun sonucunda olan seçimlere yoğun katılım nedeniyle kaybedebiliyor.
*Ülkeniz gerçekten demokrasi ile yönetiliyorsa ve bir gün demokratik sınırların dışına çıkan ve her şeye hakim olmak isteyen bir tek adam geldiğinde, demokratik sistemin gücü bir gün mutlaka o tek adamı alt edecektir. Bu sürenin kısası ya da uzunluğu ülke dışında olan uluslararası gelişmelere, sürpriz gündemlere ve hepsinden en önemlisi halkın uyanış etkisini destekleyen en önemli veri olan, eğitim düzeyine de bağlı olarak değişebilir. Bir tek adam 1 dönem; başka bir tek adam farklı bir ülkede 5-6 dönem de kalabilir.
*Sağ veya Sol fark etmeksizin popülizm, ırkçılık veya ulusalcılık, bununla beraber dini söylemleri kullanan liderlerin ve hatta ötesinde cinsiyetçilik, düşmanlaştırma ve ötekileştirmenin; dış güçler bizi hedef alıyor motivasyonunun maalesef Dünya'nın herhangi bir toplumunda karşılığı var.
*Yukarıdaki tezden farklı olarak sağ politikacıların otoriterleşmeye daha eğilimli oldukları söylenebilir.
*ABD ve Türk toplumlarının görece daha eğitimsiz oldukları söylenebilir. Eğitim yaşanan olgularla artırılabilir. Bu ülkemizdeki siyaset dışındaki genel eğilimlerdeki (anket sonuçlarında) olumlu anlamda değişken bir nokta... Ve Türkiye'de şehirleşme arttıkça demokrasi ve insan haklarına yönelik duyarlılık artmaktadır. ABD toplumunun şehirleşmeye ve demokrasi kültürüne rağmen medeni bakış açısından kopuk duygusal bir oy verme tepkisi verdiği söylenebilir. Trump'un kaymetmiş olmasına rağmen aldığı oy oranı bunu gösteriyor. Ve yine Trump'un her türlü otoriter girişimine rağmen kaybediyor olması demokrasi kültürüyle ilgili bir olgudur.
*ABD, Rusya, Çİn vb. ülkelerin otoriter mi yoksa demokrat liderler tarafından mı yönetildiği önemlidir. Dünya'nin ileri gelen ülkelerinin büyük ekonomileri ve yayılmacı politikaları nedeniyle yönetim biçimiyle de iyi ya da kötü örnek olma durumu vardır. Dünya ekonomisine yön veren önde gelen ülkelerden en azından birinde, ABD'de otoriter bir liderin seçim kaybedip yerine daha demokrat çizgide olduğunu iddia eden Biden'in gelmesi Dünya barışı için iyi bir şeydir.
*Dünya'nın her yerinde güvenlikçi politikalar prim yapar! Bir politikacı güvenlikçi yönünü bir daha hiç gitmeme üzerine olan bir sistem üzerine inşa ediyorsa veya etmeye çalışıyorsa ve buna rağmen sandıkta devriliyorsa işte o aralık bize, ABD ve Rusya arasındaki demokratik geleneğin tepkisel farkını ortaya koyar.
*Trump ile Erdoğan'ın benzer siyasi olgular taşıdığını, Trump'ın seçmeninin seçim sorusuna verdiği tepkiye, Türkiye'deki AKP seçmeninin yerel seçimlerde kaybettiklerinde verdiği tepki arasındaki benzerliklerden de çıkarılabilir. Aynı zamanada, Trump ve Erdoğan otoriter olmasına rağmen sandıkta yenilmiş (Erdoğan 31 Mart'ta yenilmişti) liderler olarak tarihe geçeceklerdir. Her ne kadar Erdoğan'ın yenilgisi yerel seçim olsa da(şimdilik). Trump'ın ve Erdoğan'ın siyasi gelenekleri yenildikleri seçim gecelerinde birbirlerine benzer tepkiler verdiklerini ortaya koymaktadır.
*Erdoğan medyası; Biden'ın ABD seçimi alacak olduğunu bilseydi, daha önce Biden'a verdikleri aşırı olumsuz tepkiyi vermezlerdi. Bundan, pişman oldukları kanısındayım. (Tepki daha çok iç politikada kullanmak üzerineydi!)
*Unutmayalım ki ABD devletinin genel politikası kişiler üzerinden köklü değişikliğe uğramaz. Aynı şeyi Türk devlet geleneği için maalesef söyleyemiyoruz.
Barış Biner
Yorumlar